Ovih dana iz štampe je izašla knjiga Zbornika dokumenata „ZAPISNICI SA SEDNICA SUDA OPŠTINE PIROTSKE 1930-1931“. U pitanju je drugi tom Zbornika dokumenata, koji predstavlja nastavak istoimene edicije pokrenute prošle godine kroz izdavačku delatnost Istorijskog arhiva u Pirotu. Pred istraživačku i čitalačku publiku donosi autentične zapisnike pirotske opštine priređene za štampu od strane Predraga M. Vidanovića i njegovih saradnica Tijane Todorović i Milene Milenković. Recenzije potpisuju akademik Ljubodrag Dimić i istoričar Davor Lazarević, lekturu Sanja Živković dok su sredstva za štampu obezbeđena preko projekta Ministarstva kulture i informisanja.

U recenziji rukopisa akademik Ljubodrag Dimić, između ostalog, ističe sledeće: Nameru kolektiva Istorijskog arhiva u Pirotu da pokrene ediciju Zbornici dokumenata, u okviru koje se kao knjige pojavljuju Zapisnici sa sednica Suda opštine pirotske 1922–1931, najsvesrdnije podržavamo i pozdravljamo. To je nesumnjiv znak zrelosti jedne institucije i znanja kojim raspolažu njeni saradnici. Tim pre, jer celom pokušaju objavljivanja arhivske građe uvek prethodi mukotrpan i dugotrajan, a pri tome posmatračima sa strane teško vidljiv, posao na sabiranju i sređivanju uvek teško savladive dokumentacije, kao i dugoročan proces stručnog sazrevanja onih koji se upuštaju u izuzetno složen i odgovoran posao kritičkog priređivanja istorijskih izvora...

Čitanjem Zapisnika možemo mnogo toga saznati o prilikama u Pirotu s početka tridesetih godina prošlog veka, odrazu „velike istorije“ na lokalnom nivou, vremenima progresa i godinama krize i svojevrsnog zastoja koji pogađa građane Pirota. Zapisnici svedoče o promenama u opštinskoj upravi, ljudima koji su vodili grad, idejama koje su imale modernizacioni karakter, promenama koje su jednu orijentalnu varoš transformisale u moderan grad. Sa stranica Zapisnika možemo razumeti u kojoj su meri stanovnici tog grada na granici sa neprijateljski raspoloženim susedom, prepoznavali u kom smeru je krenula istorija...

Svoju ocenu publikacije izneo je i istoričar Davor Lazarević naglašavajući da: Nakon čitanja rukopisa koji je kolega Predrag M. Vidanović sa svojim saradnicama iz Istorijskog arhiva u Pirotu priredio, iznova se pred nama otvara perspektiva sentence da ONO ŠTO NIJE ZAPISANO KAO DA SE NIJE DESILO, neimenovanog mudraca, koja možda najbolje govori o nemerivom značaju pisane građe u rekonstrukciji istorijske realnosti koju prošlost podrazumeva. U slučaju Zapisnika priređenih za štampu pomenuta tvrdnja se skoro u potpunosti afirmiše tim pre što o njima, do pre nekoliko decenija nismo znali ni da postoje, a kamoli kakav se dragoceni korpus činjenica krije na njihovim stranicama. Svojevrsno „putovanje“ Zapisnika suda opštine pirotske od stvaranja, preko namere da se oni nađu na lokalnoj deponiji i time zauvek unište, pa do delimičnog spašavanja „proviđenjem“ kroz čin bistrih romskih dečaka, samo za sebe govori o dinamičnoj istoriji naših diskontinuiteta i prečestih odricanja od dometa ili promašaja prethodnih generacija.

Zbog navedenog bi možda valjalo uraditi svojevrsnu studiju slučaja Zapisnika suda opštine pirotske, koja može biti korisna paradigma za razumevanje istorije naše istoriografije često determinisane činjenicom da su političke elite, okupatori, a neretko i angažovani ljudi od našeg zanata prosto „amputirali“ nepoželjnu pisanu građu domaće ili strane provinijencije. Na sreću po lokalnu ali i nacionalnu istoriografiju Zapisnici suda opštine pirotske su pukim slučajem „preživeli“ očiglednu nameru da se to ne desi.  S tim u vezi pokretanje edicije Zbornici dokumenata objavljivanjem Zapisnika predstavlja pravi način da se istraživači ali i šira javnost upoznaju sa građom koja otvara dragocene mogućnosti za upoznavanje sa istorijom Pirota između dva svetska rata.