U Beogradu se obeležava sedamnaesta godišnjica smrti Zorana Đinđića, premijera Srbije i lidera Demokratske stranke, koji je ubijen u dvorištu zgrade Vlade Srbije 2003. godine.

Porodica i članovi Demokratske stranke položiće cveće na njegov grob u Aleji zaslužnih građana na Novom groblju u Beogradu.

U dvorištu zgrade Vlade Srbije, na mestu gde je Đinđić ubijen, cveće i sveće već su položili članovi aktuelne Vlade Srbije, kao i članovi bivše Đinđićeve vlade.

Premijerka Ana Brnabić odaje poštu Đinđiću

„Šetnja za Zorana“ centralnim gradskim ulicama, koja se svake održava povodom godišnjice Đinđićevog ubistva, otkazana je zbog korona virusa, saopštila je opoziciona Liberalno demokratska partija Čedomira Jovanovića, nekadašnjeg bliskog Đinđićevog saradnika.

Demokratska stranka saopštila je da zbog korona virusa odlaže sve aktivnosti povodom 17. godišnjice ubistva, osim odavanja pošte na Novom groblju i polaganja cveća ispred zgrade Vlade Srbije.

Zoran Đinđić ubijen je 12. marta 2003. godine na ulazu u zgradu Vlade Srbije. Zbog organizovanja ubistva na 40 godina zatvora osuđen je bivši komandant Jedinice za specijalne operacije MUP-a Srbije Milorad Ulemek Legija. Na istu kaznu osuđen je i Zvezdan Jovanović, neposredni izvršilac ubistva i bivši Ulemekov zamenik.

Politička pozadina ubistva Zorana Đinđića još nije otkrivena.

Vlada Srbije je nekoliko sati posle ubistva proglasila vanredno stanje. Kao izvršioci su odmah osumnjičeni i pripadnici zemunskog kriminalnog klana.

Tokom vanrednog stanja, koje je trajalo do 22. aprila, u policijskoj akciji "Sablja" uhapšeno je 11.665 osoba, među kojima je bilo partijskih funkcionera, visokih vojnih oficira, nosilaca pravosudnih funkcija i estradnih zvezda, a neki od njih su proveli određeno vreme u pritvoru.

Vođe zemunskog klana Dušan Spasojević i Mile Luković stradali su dve nedelje posle ubistva u operaciji “Sablja”, jer su prilikom hapšenja u selu Meljak kod Beograda pokušali da pruže otpor.

U avgustu 2003. podignuta je optužnica protiv 44 osobe za učešće u organizovanju ubistva, a suđenje je počelo 22. decembra 2003. u Okružnom sudu u Beogradu. Oni su 23. maja 2007. godine proglašeni krivim i osuđeni na ukupno 378 godina zatvora.

U obrazloženju presude između ostalog je navedeno i da je ubistvo Zorana Đinđića političko ubistvo upereno protiv države, u kome su učestvovali kriminalizovani deo Jedinice za specijalne operacije i kriminalni klan Dušana Spasojevića.

Zoran Đinđić bio je prvi premijer Srbije posle pada vlasti nekadašnjeg predsednika Srbije i SRJ Slobodana Miloševića 2000. godine i dolaska na vlast Demokratske opozicije Srbije. Vlada na čijem je čelu bio, izabrana je 25. januara 2001. godine.

Vlada Zorana Đinđića započela je korenite socijalne i ekonomske reforme. Za vreme njegove vlasti uspostavljene su dobre relacije sa zapadnim zemljama, među kojima i sa Sjedinjenim Američkim Državama. Đinđićeva vlada zalagala se za saradnju sa Haškim tribunalom, a tokom njenog mandata uhapšeno je nekoliko haških optuženika, među kojima i Slobodan Milošević.

Zoran Đinđić bio je jedan od osnivača Demokratske stranke, na čijem čelu ostao do ubistva.

Rođen je 1. avgusta 1952. u Bosanskom Šamcu. Studirao je na Filozofskom fakultetu u Beogradu. Doktorirao je na Univerzitetu u Konstancu, u Nemačkoj. Mentor mu je bio jedan od najistaknutijih filozofa druge polovine 20. veka Jirgen Habermas. Sa još 12 intelektualaca 1989. godine učestvovao je u obnavljanju Demokratske stranke, čime je započeo svoju političku karijeru.

Zoran Đinđić sahranjen je 15. marta 2003. godine u Aleji zaslužnih građana na Novom groblju. U pogrebnoj povorci bilo je više stotina hiljada građana. Među njima je bilo i 70 stranih državnih delegacija.

Tekst i fotografije preuzete sa sajta RadioSlobodna Evropa 

Foto Vesna Anđić